Met het verschijnen van de tv-serie ‘Welmoed & de sexfakes’ laaide het publieke debat rondom deepfake video’s op. De presentatrice kwam erachter dat ze in een deepfake pornofilm speelt, die schrikbarend echt lijkt. Ze besluit op zoek te gaan naar de daders.
Het vinden van de persoon die een deepfake plaatst, kan een taak voor journalisten zijn. Je kan zelf met tools zoals Tinyeye direct controleren of een beeld is gemanipuleerd en wie het gepubliceerd heeft.
Opdracht
Stap 1: reverse image search
Jullie gaan vandaag werken met onderstaande foto die viral ging. Sla hem als jpeg-bestand op je computer op.
Als je je foto hebt gedownload, ga je naar de website van Tineye. Dit is een tool die de herkomst van foto’s kan achterhalen. Tineye krijgt van jou een foto en zoekt uit waar hij allemaal op het web staat, wie hem er heeft geplaatst en hoe groot de overeenkomst tussen foto’s is.
Upload de foto toe die je net hebt gedownload via de knop links boven. Tineye gaat nu op het web zoeken naar alle plekken waar deze foto heeft gestaan.
Stap 2: analyseer
Tineye laat je alle plekken zien waar de foto gepubliceerd is. Maar de plek waar de foto als eerste werd gepost is het belangrijkste voor de factcheck. Die link is je aanknopingspunt om te achterhalen of de eerste publicatieplek betrouwbaar is en of de gebruiker die hem plaatste een echt persoon is. Je kunt de zoekresultaten sorteren op ‘oldest’.
In dit geval gebruik je dus de link van de oorspronkelijke publicatieplek:
article_35539_south-park-matt-and-trey-made-so-much-smut-and-14-more-facts
Als je die volgt, zie je een gebruikersnaam: Matt Stone en Trey Park. Copy-paste de gebruikersnaam in Google Search. Komt er een bestaand persoon boven? Wordt er gemeld dat dit een echte foto is? Of vind je juist artikelen die beweren dat dit de foto fake is? Lees ook het artikel waar de link naar verwijst. Wat vertelt die je?
Stap 3 gebruikerslocatie:
Je kan nog een stapje verder gaan. Als je de gebruikers ook wil lokaliseren en dus wil weten waar ter wereld de laptop staat waar Matt Stone en Trey Park op werkten, dan kan je naar het IP adres zoeken. Een IP-adres (voluit Internet Protocol Address) is een unieke code die hoort bij een computer of laptop. Er zijn veel tools om een IP adres te achterhalen, maar de meest bekende is Instagram. Ga naar Instagram gebruiker locatiezoeker en tik de naam Matt Stone of Trey Park in.
Bevestig met de knop: ‘Track instagram username’ en er wordt meteen gezocht in een zwart scherm.
Je ziet dat Matt Stone is gevonden en ook dat hij nu online is. Je bron is dus een bestaande persoon.
Materiaal
- De deepfake foto
- Een laptop met internet
Tijdsindicatie
- 20 minuten
