ik wil…    ai begrijpen     journalistieke voorbeelden      lesmateriaal     zoeken

Kun jij het algoritme kraken?

Leerdoel: Je leert hoe er verantwoording wordt afgelegd over algoritmes en hoe je als journalist kritisch onderzoek kunt doen naar algoritmes

Opdracht

Algoritmes worden vaak black boxes genoemd. Mysterieuze systemen, waarvan maar weinig mensen weten hoe ze precies werken. Dat is niet alleen omdat het ingewikkelde materie is, maar ook omdat ontwikkelaars vaak niet transparant zijn over de manier waarop AI werkt en getraind is. In deze oefening word je uitgedaagd om de rol van onderzoeksjournalist op je te nemen en te ontdekken hoe een social media-algoritme werkt.

Je speelt een online game ontwikkeld door Algorithm Watch: ‘Can You Break the Algorithm?’. In het spel ben jij als onderzoeksjournalist benieuwd of een populair (fictief) sociaal netwerk, TikTube, tieners ongelukkig maakt. Om dat te achterhalen, moet je begrijpen hoe het algoritme werkt.

Je zult verschillende onderzoeksmethoden moeten gebruiken: je doet een algoritme-audit, praat met academici en moet de charmes van persvoorlichters weerstaan. Elk voorbeeld in het spel is gebaseerd op echte casussen. Neem dus de tijd de artikelen te lezen die aan bod komen.

Het spelen duurt ongeveer tien minuten, maar reken er niet op dat het je gelijk lukt. Het einde bereiken is een uitdaging! Slaag je de eerste keer niet in je missie? Probeer het nog eens en kies een ander pad. Zet hem op!

Instructies

1. Ga naar de website van het spel: https://algorithmwatch.github.io/can-you-break-the-algorithm/#/

2. Klik op ‘Start a new game.’

3, Speel het hele spel meer dan één keer en volg verschillende paden om met verschillende bronnen te praten en verschillende krantenkoppen te schrijven.

4. Bespreek je resultaten met elkaar. Hoe ging het? Wat heb je ontdekt? Tegen welke uitdagingen liep je aan?

Bespreking

Enkele vragen om te bespreken:

  • Wat heb je van het spel geleerd?
  • Welke verschillende typen bronnen kun je benaderen in journalistiek onderzoek naar algoritmes en wat levert dit op?
  • Kunnen jullie voorbeelden bedenken van algoritmes die je zou willen onderzoeken? Wat zou daarvoor nodig zijn? Wat voor bronnen zou je ervoor kunnen spreken?

Materiaal

  • Laptops om het spel te spelen

Tijdsindicatie

35 minuten, waarvan:

  • 25 minuten om het spel te spelen
  • 10 minuten om na te spreken

Voorbeeldverhaal

Journalistieke voorbeelden van AI-gebruik vind je hier
Disclaimer. De onderzoekers hebben geprobeerd alle informatie te verifiëren bij de betrokken media. Waar dit niet is gelukt, is ervoor gekozen om op basis van de beschikbare informatie een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van de software die (zeer waarschijnlijk) gebruikt is. De onderzoekers zijn daarbij bijgestaan door AI-experts. Omdat de experts de genoemde AI-toepassingen in meer algemene termen duiden, bestaat de kans op onjuiste details of onvolledigheden. Mocht u deze aantreffen, neem dan gerust contact op.