Opdracht
ChatGPT kan je op allerlei manieren helpen in het journalistieke proces, maar je moet wel weten wat het wel en niet kan.
We gaan vandaag ontdekken op welke manieren je generatieve AI kunt inzetten bij het bedenken en opstellen van een journalistieke pitch.
Je maakt deze opdracht in tweetallen.
Opmerking voor de docent: Bij deze opdracht hoor een PowerPointpresentatie, die je kunt gebruiken als je de studenten meer uitleg wil geven over de mogelijkheden en beperkingen van ChatGPT in de journalistiek.
Deel 1 – Brainstorm
- Stel je het volgende scenario voor: je werkt op de online redactie van de NOS / de Volkskrant / de Quest / het AD / Men’s Health. Je hebt van de chef online de opdracht gekregen om een achtergrondverhaal te schrijven of een diepte-interview af te nemen over één van de onderstaande onderwerpen:
– het EK
– de Gazastrook
– burn-outs
– de maatschappelijke gevolgen van AIHet zijn hele brede onderwerpen en tijd om met je mee te denken, heeft de chef op dit moment niet. Gelukkig kun je sparren met generatieve AI. Kies één van de vier onderwerpen.
- Ga naar chat.openai.com. Ontdek hoe je het programma kunt vragen mee te denken. Welke informatie heeft het programma minimaal nodig om je te kunnen helpen? Bijvoorbeeld:
– wat het medium is waarvoor je schrijft
– wat voor publicatie je wil maken
– wie de doelgroep is
– wat het actuele haakje is
– wat je van ChatGPT verwacht. Waar moet de output aan voldoen?Bepaal op basis van de ideeën welke invalshoek jullie kiezen.
Let op: blijf niet te lang hangen bij deze stap. Het hoofddoel van de oefening is niet om een perfect verhaalidee te bedenken, maar om te oefenen met de rol die ChatGPT kan spelen in het proces.
Tip: In ChatGPT kom je zelden in één keer tot het beste resultaat. Je kunt deze zeven adviezen in de bijlage gebruiken om tot betere output te komen.
PREPARE: Adviezen om beter te prompten
1. Promt. Start met een heldere vraagstelling. Bied een podium voor wat volgt. Bijvoorbeeld: “Schrijf een samenvatting over de nieuwste AI-trends in de journalistiek.”
2. Rol. Geef de AI een rol en schets de context. Bijvoorbeeld: “Je bent een onderzoeksjournalist die AI-trends analyseert.”
3. Expliciet. Wees specifiek in je vraag om misverstanden te voorkomen. Bijvoorbeeld: “Beschrijf hoe AI kan bijdragen aan personalisering in de journalistiek.”
4. Parameters. Stel duidelijke kaders zoals ‘tone of voice’ en het format van de output. Bijvoorbeeld: “Beantwoord de vraag puntsgewijs in circa 300 woorden en houd een informatieve toon aan.”
5. Ask. vraag de AI om jou verhelderingsvragen te stellen, alvorens het verdergaat. Bijvoorbeeld. “Stel mij eerst enkele verhelderingsvragen en geef dan pas antwoord.”
6. Rate. Vraag de AI om de eigen output te beoordelen. “Geef je puntsgewijze antwoord een beoordeling tussen de 0 (erg slecht) en 10 (erg goed) punten en geef aan wat er beter kan.”
7. Emotie. Voeg een emotionele stimulus toe. Dit blijkt de kwaliteit te kunnen verhogen. “Probeer echt je best te doen, het is belangrijk voor me.”
Deel 2 – Reversed prompting
Nu je je invalshoek bepaald hebt, is het tijd om deze te verwerken tot een pitch. Ook daarvoor kun je ChatGPT gebruiken. Maar dan moet je wel weten wat je de tool precies moet vragen.
Er is een trucje om goede prompts te maken, heet reversed prompting. Dit werkt als volgt:
Stap 1. Zoek een voorbeeld van een journalistieke pitch die jij goed vindt. Dat mag een pitch van jezelf zijn, eentje die je online vindt. Je kunt ook de pitch onderaan deze opdracht gebruiken (zie bijlage).
Stap 2. Open ChatGPT. Vertel het systeem dat je reversed prompting wil toepassen en dat je het een voorbeeld geeft van een journalistieke pitch. Je wil graag weten welke prompt bij jouw stuk tekst past. Vind uit wat je ChatGPT precies moet vragen zodat het snapt wat je wil doen.
Tip: Veel prompts hoef je niet zelf te bedenken. Vaak kun je bestaande, gedetailleerde prompts aanpassen aan je eigen context. Je kunt dus ook online zoeken naar prompts voor reversed promting.
Stap 3. Kijk goed naar het antwoord van ChatGPT. Hoe bruikbaar vind je het voorstel voor de prompt? Vaak moet je meerdere keren aanpassingen doen voor je iets bruikbaars hebt.
Stap 4. Zodra je tevreden bent over het promptvoorstel van ChatGPT, kun je een poging doen om met de voorgestelde prompt je pitch te schrijven. In hoeverre werkt dat? Wat kun je doen om dit te verbeteren?
Let op: De informatie en feiten die je in je pitch verwerkt, moeten van jouzelf komen. Doet ChatGPT bepaalde beweringen? Dubbelcheck die dan zonder ChatGPT te gebruiken.
Hoe behulpzaam vind je ChatGPT tot nu toe?
Voorbeeld pitch
‘Ik heb een bijzonder verhaal in de aanbieding over een man, Jeroen, die lijdt aan psychoses en daardoor twee keer in de cel kwam te zitten. Op precies hetzelfde bureau in Arnhem verschijnt hij tegenwoordig regelmatig met zijn vrouw, maar nu om agenten te leren omgaan met mensen met verward gedrag.
Het is een urgent probleem waar Jeroen op inspeelt, want de politie krijgt elk jaar meer meldingen van verwarde mensen. Ging het in 2012 nog om 44.500 meldingen per jaar, in 2019 telde de politie al 96.000 incidenten. Driekwart van de agenten voelt zich daarbij geregeld machteloos, blijkt uit een enquête onder ruim duizend politiemensen uitgevoerd door Investico. Bovendien voelt 65 procent zich onvoldoende gekwalificeerd om met verwarde personen om te gaan, doordat er in de opleiding te weinig aandacht is voor psychische problematiek.
Ik stel een reportage voor waarin ik beschrijf hoe Jeroen van zijn ziekte zijn kracht maakt en wat de politie daarvan opsteekt. Het is een perspectief waarmee de politie nauwelijks bekend is, hoewel agenten steeds vaker meldingen krijgen van verwarde personen. Daarmee is deze reportage een constructief vervolg op jullie verhaal van 28 augustus.
Ik zal inzoomen op het verhaal van Jeroen, maar ook op de ervaringen van Marc Schotman, die als wijkagent in Nijmegen bijna dagelijks te maken heeft met verwarde personen. Verder komt Jeroens vrouw Aukje aan het woord.
Hoofdvraag: Wat kan de politie leren van een goed gesprek met een (voormalig) verwarde man?
Vorm: Reportage
Lengte: 800 – 1000 woorden
Beeld: Foto’s van Jeroen en de aanwezige agenten
Exclusief voor OneWorld: Ja
Deel 3: Google Query
Bij het schrijven van een pitch, heb je natuurlijk bronnen en informatie nodig. Je kunt ChatGPT ook gebruiken om jou precies te vertellen hoe je moet zoeken op Google. Dit heet Google dorking.
Het werkt als volgt: Vraag ChatGPT om een Google search query waarbij je zoekt naar onderzoeksrapporten (in pdf) uit de periode 2018-2023 (in het Engels) naar het fenomeen van nieuwsmijding.
Je mag ook een eigen voorbeeld bedenken.
Kopieer de output van ChatGPT naar Google Search. Werkt het of moet je ChatGPT toch iets anders vragen?
Bespreking
- Hoe behulpzaam vonden jullie ChatGPT bij het schrijven van pitches?
- Wat blijkt ChatGPT goed te kunnen?
- En waarin is het juist minder goed?
- Wat betekent dit voor de manier waarop je het inzet als journalist?
Materiaal
- Laptops
- Een account voor de gratis versie van ChatGPT (gratis aan te maken)
Tijdsindicatie
45 of 90 minuten, waarvan:
- 45 minuten uitleg door de docent op basis van deze Powerpoint (optioneel)
- 15 minuten voor deel 1
- 15 minuten voor deel 2
- 5 minuten voor deel 3
- 10 minuten voor deel 4