ik wil…    ai begrijpen     journalistieke voorbeelden      lesmateriaal     zoeken

Genereer beeld bij je verhaal

Opdracht Kies een artikel waarbij naar jouw mening geen goed beeld gebruikt is. Bijvoorbeeld een artikel waarbij een stockfoto staat of een andere afbeelding die jij niet mooi of niet treffend vindt. Je mag ook een artikel van jezelf gebruiken, die je bijvoorbeeld voor je opleiding hebt geschreven. Lees het artikel en onderstreep de woorden […]

Battle of the prompts

Een prompt schrijven houdt in dat je een AI-model een opdracht geeft. Je vertelt wat je wil dat het voor jou genereert. Hoe beter jij prompt, hoe beter het resultaat wordt. Maar hoe doe je dat? Er zijn een aantal bouwstenen die je helpen een gerichte prompt te schrijven. Daar gaan we in deze oefening […]

Nieuwsverhalen prompten

Een prompt schrijven houdt in dat je een AI-model een opdracht geeft. Je vertelt wat je wil dat het voor jou genereert. Hoe beter jij prompt, hoe beter het resultaat wordt. Maar hoe doe je dat? Er zijn een aantal bouwstenen die je helpen een gerichte prompt te schrijven. Daar gaan we in deze oefening […]

Algoritmes onder de loep

Opdracht Bij de bestrijding van bijstandsfraude gebruikte de gemeente Rotterdam een slim fraude-algoritme. Op basis daarvan kregen bijstandsontvangers risico-scores. In de code stonden kenmerken die de gemeente gebruikte, zoals de leeftijd, het geslacht en het niet nakomen van afspraken. De journalisten achterhaalden hoe deze kenmerken precies in het algoritme werden toegepast. Lees dit en dit […]

Deepfake Factcheck

Met het verschijnen van de tv-serie ‘Welmoed & de sexfakes’ laaide het publieke debat rondom deepfake video’s op. De presentatrice kwam erachter dat ze in een deepfake pornofilm speelt, die schrikbarend echt lijkt. Ze besluit op zoek te gaan naar de daders. Het vinden van de persoon die een deepfake plaatst, kan een taak voor journalisten zijn. […]

Rule of 10 – Brainstorm met ChatGPT

Opdracht Misschien heb je het al eens gehoord: ChatGPT kan een goede hulp zijn in brainstormsessies. Het systeem komt alleen nooit meteen tot het beste resultaat. Om je resultaten te verbeteren, kun je de Rule of 10-methode gebruiken, een brainstormmethode die veel gebruikt wordt in de ICT.    Stap 1:   Laat ChatGPT tien verhaalideeën voor je […]

Panama papers in het klein

Opdracht Je gaat vandaag aan het werk met Google Pinpoint om documenten te doorzoeken en een onderzoeksidee uit te werken. Je kunt deze opdracht individueel uitvoeren als jullie met maximaal tien studenten zijn. Bij een grotere groep is het raadzaam om in duo’s of drietallen samen te werken. Stap 1 Bekijk deze video met uitleg […]

Herken deepfakes

Door AI gegenereerde afbeeldingen komen steeds meer voor en worden steeds overtuigender. Ze staan bekend als deepfakes. Hoe realistisch of ‘goed’ zijn deepfakes eigenlijk? En kun jij het verschil zien tussen synthetische en authentieke media? In deze oefening doe je de quiz Detect Fakes van het MIT Media Lab om te testen of je nep-inhoud […]

Deep- of Fair Fake?

Journalist Nick Kivit maakte een video-oproep om in contact te komen met Oekraïense journalisten. Hij sprak in de video vloeiend Oekraïens, omdat hij dacht dat dit zijn bereik en impact zou vergroten. Opvallend genoeg deed Kivit dat met deepfake methodes, want hij spreekt helemaal geen Oekraïens. Vind jij dat kunnen? Heiligt het doel de middelen? […]

Kun jij het algoritme kraken?

Opdracht Algoritmes worden vaak black boxes genoemd. Mysterieuze systemen, waarvan maar weinig mensen weten hoe ze precies werken. Dat is niet alleen omdat het ingewikkelde materie is, maar ook omdat ontwikkelaars vaak niet transparant zijn over de manier waarop AI werkt en getraind is. In deze oefening word je uitgedaagd om de rol van onderzoeksjournalist […]